Адвокат Тамара Сәрсенованың айтуынша, жарылыс газ баллоны көшеден дәмхана ғимаратына жылжытылғандықтан ба, әлде оның сыйымдылығына дейін толып кеткендіктен болған. Осыған байланысты адвокат апелляциялық алқадан қайта сараптама тағайындауды сұрады.
Біз 2024 жылдың 4 қаңтарында Оралда болған қайғылы оқиғаны айтып отырмыз. Сол түні сағат 02.07 шамасында Rizyq дәмханасында газ жарылған. Жарылыс күші ғимараттың құлауына себеп болды. Құтқарушылар мен өрт сөндірушілер қираған дәмхананың үйінділерінің астынан үш адамның – 19 жастағы Маргарита Мұхамбетжанованың, 20 жастағы Ерхан Тоқпаевтың және 32 жастағы Руслан Қаржаубаевтың мәйітін шығарды. Тағы 6 адам түрлі дене жарақаттарын алып, күйік алған.
Жалғыз күдікті және кейіннен айыпталған дәмхана жалдаушысы Меңдібек Уалиев болды. Оған Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 292-бабының 3-бөлігі «Абайсызда екі немесе одан да көп адамның өліміне әкеп соққан өрт қауіпсіздігі талаптарын бұзу» бойынша айып тағылды. 2024 жылдың 8 тамызында сот оны 5 жылға бас бостандығынан айыру жазасын ең төменгі режимдегі колонияда өтеуге үкім шығарып, жәбірленушілердің отбасына жалпы сомасы 19 миллион теңгеден астам талаптарды төлеуге міндеттеді.
Сот Уәлиевтің үй иесі Сайфуллинмен келісім-шарт жасасқанда дәмханадағы өрт және электр қауіпсіздігін сақтауға жауапты және өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтауы қажет деп тапты.
Үкім жарияланған соң айыпталушы тарап облыстық сотқа апелляциялық шағым түсіргені белгілі болды.
Кеше, 24 қазанда Батыс Қазақстан облыстық сотының апелляциялық алқасы оны қарады. Жиында сотталушының адвокаты Тамара Сәрсенова қайта сараптама жүргізу туралы өтініш берді, өйткені оның айтуынша, жарылыстың нақты себебі әлі анықталмаған.
– Осы уақытқа дейін өрттің нақты себебі анықталған жоқ, мамандар екі себеп айтады, жарылыс баллондардың бірінің ішіндегі қысымнан болған деп жазады, оның қай баллон екені әлі анықталмаған. Қылмыстық іс материалдарына сәйкес, Уалиев бір баллон сатып алған. Екінші баллон оның білмеуінсіз сатып алынды ма және ол оның бар екенін білмеді ме? – деп бастады сөзін Тамара Сәрсенова.
Адвокат Сәрсенованың айтуынша, сарапшылар өз қорытындысында жарылыс газ баллоны клапанының корпусының жыртылуынан болғанын, ол баллондардың бірінің ішінде артық қысымның пайда болуынан болғанын және бұл баллонның күйіп кеткендіктен болуы мүмкін екенін жазған. шамадан тыс толтырылған немесе оның ішінде температураның өзгеруі орын алды: айтарлықтай қызып кету немесе гипотермия.
- Неліктен баллон жылжытылған кезде 1,5 ай ішінде жарылып кетпеді? Неліктен ол басқа күндері жарылып кетпеді деп ойлаймын, себебі бір жарым айдың ішінде басқа күндері ол оқиға болған түндегіден азырақ көлеммен толтырылған.
Оқиға болмай тұрып, оны жылы бөлмеге әкелгенде, басқа күндері ол толып кетпеген болуы мүмкін», - деді Сәрсенованың адвокаты.
Одан кейін Уалиеваның қорғаушысы апелляциялық алқаға бұрылып, бұл іс бойынша жауапқа тартылуы тиіс кінәлілер газ баллондарын құйып, жылжытумен айналысқан өзбек жігіттері екенін айтты.
– Уәлиев қозғалыс туралы нұсқау бермеді, әкелуге тыйым салды..., бұл мәселе бойынша «бәрін өзім шешемін, өзім білемін» деген аспазбен жанжалдасып қалды. Уалиев оларды дәмханаға жақын орналасқан шаруашылық ғимараттарына кіргізу жөнінде тапсырма берді. Бұл баллон адамдар ашық отта, есік-терезесі ашық тұрған уақытша баспанаға арналған», - деді заңгер.
Сөзінің соңында Сәрсенованың адвокаты соттан жарылысқа кім кінәлі, газ баллонын толтырған немесе оны жылжытқан кім екенін анықтау үшін сараптама тағайындауды сұрады.
Жәбірленушілердің өкілдері, адвокаттар Ақгүл Қарасаева мен Асан Арыстанов Сәрсенованың уәждерімен келіспейтіндерін айтып, соттан қайта сараптама тағайындаудан бас тартуды сұрады.
- Өрттің шығу себебі жұмыс аяқталған соң бөлмеге кіргізілген. Цилиндр қысымы төмендеді. Егер толып кетсе, жарылыс жанармай құю бекетінде орын алар еді», - деді Қарасаева. Арыстановтың адвокаты да қайта сараптама жүргізуге қарсы екенін айтып, Меңдібек Уалиев Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 156-бабы «Еңбек қауіпсіздігі ережелерін бұзу» бойынша қылмыстық жауапкершіліктен шеттетілгенін айтты.
– Тіпті олардың жұмысшылары да (кафе қызметкерлері – автордың ескертпесі) сақтандырылмады... егер олар сақтандырылып, олармен еңбек шарты жасалған болса, біз қазір ең болмағанда сақтандырылған төлем сомасын алып, әрі қарай емделуге кетер едік. . Сондықтан мен қарсымын», – деп қорытындылады адвокат Арыстанов.
Батыс Қазақстан облысы сотының апелляциялық алқасы кеңесу бөлмесінен оралған соң, бұл іс бойынша қайта сараптама тағайындаудан бас тартты.
Талғат Омар